Η Βιβλιοθήκη του Πολιτιστικού Κέντρου του Ιδρύματος Αρχ. Μακαρίου Γ΄ αποτελεί μαζί με το Βυζαντινό Μουσείο και την Πινακοθήκη τα δύο μεγάλα τμήματα του Κέντρου.  Η Βιβλιοθήκη ιδρύθηκε ως προσφορά στον Ελληνισμό της Κύπρου ιδιαίτερα τους ανθρώπους των Γραμμάτων και το ερευνητικό κοινό, πραγματοποιώντας ένα από τα μεγαλόπνοα οράματα του αείμνηστου Αρχιεπισκόπου Μακαρίου για πνευματική καλλιέργεια και πολιτιστική προαγωγή του λαού του.    

 Συγκροτήθηκε μέσα στο δύσκολο κλίμα που ακολούθησε την Τουρκική εισβολή  και τις τρομακτικές συνέπειες που αυτή επέφερε στον Κυπριακό Ελληνισμό ως μια εθνική αναγκαιότητα για στήριξη των Γραμμάτων και διάσωση του πνευματικού πλούτου και της μακραίωνης ιστορικής διαδρομής της Κύπρου. 

  Στόχος συγκρότησης και λειτουργίας της Βιβλιοθήκης είναι η συλλογή, η διαφύλαξη και η διάδοση της γραπτής ιστορικής, θρησκευτικής και πνευματικής κληρονομιάς του τόπου και η διάθεσή της στον Κυπριακό Ελληνισμό ως πηγής μόρφωσης, πνευματικής καλλιέργειας και εθνικής αυτογνωσίας.

Η Βιβλιοθήκη δεν είναι δανειστική.

Προς άμεση επίτευξη του σκοπού αυτού το Διοικητικό Συμβούλιο του Ιδρύματος αποφάσισε σε αυτή να συστεγαστούν η Βιβλιοθήκη της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου και η σημαντικότατη Βιβλιοθήκη Φανερωμένης με έτος ίδρυσης το 1933. Επιπλέον, δημιουργήθηκε η Συλλογή του Ιδρύματος, ώστε αυτές οι τρεις συλλογές αναπτυσσόμενες να αλληλοσυμπληρώνονται θεματικά.

  Στη Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Αρχ. Μακαρίου Γ΄ έχουν κατά καιρούς μεταφερθεί οι βιβλιοθήκες του αείμνηστου Αρχ. Μακαρίου Γ΄ και του αείμνηστου Αρχ. Χρυσοστόμου Α΄, της Εταιρείας Κυπριακών Σπουδών, του Κώστα Μ. Προυσή που αποτελείται κυρίως από ελληνική και κυπριακή λογοτεχνία, δωρεά της οικογένειάς του, του αρχιμανδρίτη Ιππόλυτου Μιχαηλίδη και του αείμνηστου Γεώργιου Ιωαννίδη πρώην υπουργού και συνομιλητή για το Κυπριακό, οι οποίες βρίσκονται στο στάδιο της επεξεργασίας και καταλογογράφησης και προς το παρόν δεν είναι διαθέσιμες στο κοινό. Η Βιβλιοθήκη διαφυλάσσει επίσης αριθμό αρχείων που βρίσκονται στο στάδιο μελέτης. Από αυτά έχει ήδη εκδοθεί από την Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου το 2008 το Αρχείο του Ροδίωνος Γεωργιάδη.

  Η Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄ διαθέτει σήμερα συνολικά περίπου 70.000 χιλιάδες τόμους βιβλίων, περιοδικών και εφημερίδων και θεωρείται μια από τις πλουσιότερες και επαρκέστερες ερευνητικές κυπριακές Βιβλιοθήκες στον τομέα της, εξακολουθεί δε να εμπλουτίζεται και να αποκτά σημαντικό υλικό στους θεματικούς τομείς στους οποίους είναι προσανατολισμένη.

  Είναι ανοικτή στο ερευνητικό κοινό και εξυπηρετεί ετησίως περίπου χίλιους πεντακόσιους μελετητές στους οποίους παρέχεται διευκόλυνση με περιορισμένο αριθμό φωτοτυπιών, σύμφωνα με τους κανονισμούς περί πνευματικής ιδιοκτησίας.