Περιοδική έκθεση «Ο Μακάριος μέσα από τα μάτια των καλλιτεχνών», 19 Ιανουαρίου - 19 Φεβρουαρίου 2011: 

Η μορφή του Εθνάρχη Μακαρίου Γ΄ και οι αγώνες του για ελευθερία και επιβίωση του κυπριακού λαού, ενέπνευσαν πολλούς καλλιτέχνες (έντεχνους, ναϊφ και ερασιτέχνες), οι οποίοι με τα έργα τους θέλησαν να τιμήσουν και να εκφράσουν την αγάπη τους στον πνευματικό και πολιτικό ηγέτη, μορφοποιώντας ταυτόχρονα την προσωπική τους συνάντηση με το κορυφαίο αυτό ιστορικό πρόσωπο και γενικότερα με την ιστορία της Κύπρου. Στην έκθεση «Ο Μακάριος μέσα από τα μάτια των καλλιτεχνών» παρουσιάζονται τα έργα με θέμα τον Μακάριο, που ανήκουν στη Συλλογή του Ιδρύματος Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄ .  Η έκθεση αυτή μας δίνει την ευκαιρία να δούμε πώς διάφοροι καλλιτέχνες είδαν το θέμα τους και το εξέφρασαν με βάση τον προσωπικό, ιδιαίτερο ψυχισμό τους και τη στυλιστική τους γραφή. Στην προσέγγιση της θεματικής αυτής έκθεσης, ο θεατής θα πρέπει να λάβει  υπόψη του ότι στη μετουσίωση σε τέχνη συγκεκριμένων ιστορικών στιγμών με τις οποίες ο καλλιτέχνης έχει μια άμεση βιωματική σχέση ελλοχεύει πάντοτε ο κίνδυνος μιας εξωτερικής μόνο συνάντησης με το θέμα.  Όμως, παρόλο που σε κάποια από τα έργα, που εκτίθενται υπερισχύουν τα περιγραφικά ανεκδοτολογικά στοιχεία και κάποια άλλα των οποίων οι δημιουργοί είναι ερασιτέχνες και δεν διακρίνονται για την καλλιτεχνική τους αξία, τα έργα αυτά  αποτελούν ιστορικά ντοκουμέντα και ειλικρινείς καταθέσεις  ψυχής. Στην έκθεση υπερτερούν σε ποσότητα οι προσωπογραφίες του Εθνάρχη Μακαρίου, οι οποίες ανήκουν σε διάφορες κατηγορίες  εικαστικής έκφρασης: ζωγραφική, γλυπτική, ψηφιδωτό, χαρακτική, ανάγλυφο και κέντημα. Στις προσωπογραφίες ο Μακάριος αποδίδεται είτε μετωπικά, είτε από τα πλάγια.  Στη μετωπική απεικόνιση προβάλλεται περισσότερο ο άνθρωπος των έργων, το στήριγμα του λαού, ο καθοδηγητής, ο ηγέτης πάνω στον οποίο ο λαός εναποθέτει τις ελπίδες του.  Αντίθετα, με την πλάγια στάση, αποδίδονται κάποιες άλλες ιδιότητες του Μακαρίου: του οραματιστή, του ανθρώπου που ατενίζει με διορατικότητα και αισιοδοξία το μέλλον, αυτού που δίνει πνευματική διάσταση και αξίες στη ζωή. Στις συνθέσεις με κύριο πρόσωπο τον Μακάριο, υπερισχύουν τα συμβολικά στοιχεία.  Ο Μακάριος παρουσιάζεται ως σύμβολο ενότητας, ως ελευθερωτής, ως οδηγός, ως εμπνευστής, ως εμψυχωτής, ως σύμβολο αγώνα. Ο Μακάριος αγάπησε το λαό του και αγωνίστηκε για την κατάφαση της ελευθερίας του και για  την επιβίωσή του.  Αγωνίστηκε ακόμη για την πνευματική και πολιτιστική άνοδο του λαού του.  Οι εργάτες των γραμμάτων και των τεχνών βρήκαν στο πρόσωπό του έναν ένθερμο υποστηρικτή.  Δεν είναι, λοιπόν, τυχαίο που η προσωπικότητα και  το έργο του ενέπνευσαν πολλούς από αυτούς.

Επιμέλεια έκθεσης: Δρ. Ιωάννης Ηλιάδης, Κείμενo: Δρ. Ελένη Νικήτα

 ARCHBISHOP MAKARIOS THROUGH THE EYES OF ARTISTS

The personality of the Ethnarch Makarios III and his struggles for freedom and the survival of the Cypriot people have inspired many artists (trained professionals, naïve and amateurs) to express their love for the spiritual and political leader and to pay tribute to him through their work, while at the same time giving artistic form and expression to their personal encounter with this supreme historical personality and the history of Cyprus in general.  The exhibition “Makarios through the eyes of artists” presents portraits and other works featuring Makarios from the collection of the Archbishop III Foundation. It provides an opportunity to see how different artists saw their subject and expressed it through the specificities of their own personalities and individual stylistic choices. In approaching this thematic exhibition, visitors should take into account that the attempt to transform into art specific historical moments with which the artist had a direct experience and relationship, always entails the risk that the subject matter will be dealt with in a purely external manner. However, even though in some of the works included in the exhibition it is the descriptive, anecdotal elements that dominate, and some others painted by amateurs are of lesser artistic value, all the works are historical documents and represent sincere expressions of the artists’ feelings. The exhibition is dominated by portraits of the Ethnarch Makarios belonging to different categories of artistic expression: painting, sculpture, mosaic, engraving, relief and embroidery. In the portraits Makarios is depicted either full face or in profile. The full face paintings are mostly portrayals of the man of action, the mainstay of the people, the guiding spirit, the leader on whom the people place their hopes. In contrast, the profiles display certain other aspects of the character of Makarios:  the visionary, the man gazing upon the future with optimism and sagacity, the man who endowed life with values and a spiritual dimension.  In the compositions in which Makarios is the central figure, symbolic elements prevail. Makarios is presented as a symbol of unity, as a liberator, as a guide, as an inspirational force, as a symbol of the struggle for freedom and independence. Makarios loved his people and fought for their freedom and survival. He also struggled for the spiritual and cultural development of the Cypriot people. Practitioners of the arts and letters always found in him the warmest support for their work; it is therefore no surprise that his personality and achievements inspired so many of them.     

Curator of the exhibition : Dr Ioannis Eliades, Text: Dr Eleni Nikita, Translation: Rhea Frangofinou