Το 965 η Κύπρος ενσωματώνεται ξανά στο Βυζαντινό Κράτος. Η ιδιαίτερη στρατηγική σημασία του νησιού στην περιοχή μετά την απώλεια της Μικράς Ασίας από τους Σελτζούκους (μάχη του Ματζικέρτ 1071) σε συνδυασμό με την έναρξη των Σταυροφοριών, οδήγησε τους Βυζαντινούς στην οχύρωση του νησιού και στην αποστολή ανώτερων αξιωματούχων και μελών της αυτοκρατορικής οικογένειας ως διοικητών του νησιού. Με την αρωγή του αυτοκράτορα και των διοικητών του νησιού, κτίζονται νέες μονές και εκκλησίες, οι οποίες φαίνεται να διακοσμούνται από ζωγράφους από την Κωνσταντινούπολη. Οι νέες τάσεις της ζωγραφικής που κυριαρχούν στην τέχνη της Κωνσταντινούπολης μεταλαμπαδεύονται αυτούσιες στην περιφέρεια της αυτοκρατορίας.

  Ο μεταλλικός σταυρός από το ναό του Αγίου Γεωργίου στο Γούρρι που χρονολογείται το 10ο-11ο αιώνα μαρτυρεί τις επιδράσεις των εργαστηρίων της Πρωτεύουσας. Η παλαιότερη εικόνα που σώζεται από την περίοδο αυτή είναι η εικόνα του αγίου Ιωάννου του Προδρόμου από την εκκλησία της Παναγίας της Ασίνου που χρονολογείται στα 1105/06 και συνδέεται τεχνοτροπικά και εικονογραφικά (χρωματικοί συνδυασμοί, γραμμικότητα και απόδοση των όγκων) με τις τοιχογραφίες στις εκκλησίες της Παναγίας της Ασίνου (1105/6) στο Νικητάρι και της Παναγίας στο Τρίκωμο.

  Τα πρόσωπα στην εικόνα της Παναγίας της Γλυκοφιλούσας από το ναό της Παναγίας Χρυσαλινιώτισσας στη Λευκωσία, με τους σκοτεινόχρωμους προπλασμούς και τις πλατειές φωτεινές επιφάνειες ανάγονται στο β΄ μισό του 12ου αιώνα. Το αποκορύφωμα της υστεροκομνήνειας τέχνης καθρεπτίζεται σε δύο εικόνες του 1192, στον Χριστό Παντοκράτορα και στην Παναγία Αρακιώτισσα, που προέρχονται από το ναό της Παναγίας του Άρακα στα Λαγουδερά και είναι πιθανότατα έργα του ζωγράφου Θεόδωρου Αψευδή, που ζωγράφισε την Εγκλείστρα του αγίου Νεοφύτου στην Πάφο το 1183 και τις τοιχογραφίες του ναού της Παναγίας του Άρακα στα Λαγουδερά που χρονολογούμενες με επιγραφή το 1192. Οι εικόνες αυτές χαρακτηρίζονται από καλλιγραφική διάθεση και ακαδημαϊκή τάση στην εκτέλεση των σαρκωμάτων με λαδοπράσινους προπλασμούς και φωτεινές  πλατειές επιφάνειες με ρόδινους γλυκασμούς, καθώς και επιμέλεια στην απόδοση των μαλλιών και της γενειάδας.