Στις 15 Σεπτεμβρίου 1979 αποκαλύφθηκε το παράνομο εμπόριο αρχαιοτήτων και εικόνων από τον πρίγκηπα Alfred zur Lippe, ύπατο αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο για τους πρόσφυγες. Ο Αυστριακός διπλωμάτης είχε ήδη εξαγάγει μεγάλο αριθμό αρχαιοτήτων και εικόνων πριν αποκαλυφθεί το σκάνδαλο. Στην κατοχή του ανευρέθηκαν 28 εικόνες οι οποίες μεταφέρθηκαν στην Ιερά Αρχιεπισκοπή.                                                                                           

 To Μάρτιο του 1981 κατασχέθηκαν στο αεροδρόμιο της Άγκυρας τρία κιβώτια με εικόνες και άλλες αρχαιότητες που απεστάλησαν από το αεροδρόμιο Τύμπου με προορισμό τη Γερμανία. Σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τουρκοκυπριακού τύπου ορισμένες εικόνες προέρχονταν από το μοναστήρι του Αποστόλου Βαρνάβα. απ’ όπου προηγουμένως είχαν κλαπεί 35 εικόνες ενώ οι αρχαιότητες προέρχονταν από το κάστρο της Κερύνειας. 

Ο Διευθυντής του Τμήματος Αρχαιοτήτων τον Νοέμβριο του 1982 ανέφερε στο Υπουργείο Εξωτερικών την κλοπή των εικόνων από το ναό του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου στον Κουτσοβέντι (Άγγελος του 1200, και τη Δέηση, τον Άγιο Ιερώνυμο, τον Πρόδρομο και τη Παναγία με τη δωρήτρια Ντι Μολίνο του 16ου αιώνα), την κλοπή όλων των εικόνων από τη μονή Αποστόλου Βαρνάβα (17ος-19ος αιώνας), 120 περίπου εικόνων και άλλων εκκλησιαστικών θησαυρών από τη Μητρόπολη Κερύνειας, 150 εικόνων και χειρογράφων (ένα εκ των οποίων χρονολογείται στο 12ο αιώνα) από το Κέντρο Συντήρησης εικόνων και χειρογράφων στη Μονή Αγίου Σπυρίδωνος στην Τρεμετουσιά και τις εικόνες της μονής Θεοτόκου στην Κυθρέα (16ος και 18ος αιώνας). Ιδιαίτερη μνεία γινόταν για την καταστροφή και αφαίρεση τοιχογραφιών και ψηφιδωτών από τους ναούς Παναγίας Κανακαριάς, Παναγία Αψινθιώτισσα και Αρχάγγελο Μιχαήλ Αντιφωνητή.                                  

Στα μέσα της δεκαετίας του 1980 άρχισαν να παρουσιάζονται στις διεθνείς αγορές εκτός από εικόνες και οι πρώτες αποτοιχισμένες τοιχογραφίες και ψηφιδωτά. Η πρώτη ανακάλυψη αφορούσε στις τοιχογραφίες του 13ου αιώνα από την αψίδα και τον τρούλλο του ναού του Αγίου Ευφημιανού στη Λύση που απεικονίζουν στην αψίδα την Πλατυτέρα ανάμεσα στους Αρχαγγέλους Μιχαήλ και Γαβριήλ και στον τρούλλο τον Χριστό Παντοκράτορα, τη Δέηση, την Ετοιμασία του Θρόνου και το χορό των Αγγέλων. Οι τοιχογραφίες αυτές αφαιρέθηκαν αριστοτεχνικά και μεθοδικά από το ναό από έμπειρο συνεργείο που εργάστηκε για λογαριασμό του Aydin Dikmen με την προστασία του τουρκικού στρατού κατοχής και εξήχθησαν παράνομα στο εξωτερικό. Το Ίδρυμα Μenil στο Χιούστον του Τέξας αγόρασε τις τοιχογραφίες αυτές το 1985 από τον Τούρκο αρχαιοκάπηλο, για το ποσό των $850,000 σε συνεννόηση με την Κυβέρνηση και την Εκκλησία  της Κύπρου. Τα 26 τεμάχια από τον Παντοκράτορα του τρούλλου και τα 12 τεμάχια από την Πλατυτέρα της αψίδας συντηρήθηκαν και επανασυγκολλήθηκαν για ένα εκατομμύριο δολάρια σε αγγλικό εργαστήριο. Με τη συγκατάθεση του Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου, το Ίδρυμα Μenil έκτισε εκεί μικρό ναό-μουσείο, στο οποίο τοποθετήθηκαν οι τοιχογραφίες αποκατεστημένες για να εκτεθούν στο αμερικανικό κοινό. Το Ίδρυμα Menil ανέλαβε την υποχρέωση, σε δεκαπέντε χρόνια, από την  έκθεσή τους να τις επιστρέψει στην Κύπρο. Κατά τα εγκαίνια του ναϋδρίου αυτού ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος ανανέωσε την περίοδο έκθεσης των τοιχογραφιών στο εν λόγω Μουσείο για περίοδο 12 ετών. Οι τοιχογραφίες αναμένονται να επιστραφούν στην Κύπρο κατά το 2012.
Ο διαμεσολαβητής του Ιδρύματος Menil για την αγορά των τοιχογραφιών, ο Έλληνας έμπορος έργων τέχνης, Γιάννης Πετσόπουλος, κατά τις διαπραγματεύσεις αγοράς των τοιχογραφιών του Αγίου Ευφημιανού, με τον  Aydin Dikmen στο διαμέρισμά του στο Μόναχο της Γερμανίας αναγνώρισε ένα από τα αποτοιχισμένα τεμάχια ψηφιδωτών από το ναό της Παναγίας Κανακαριάς. Μετά τις πιέσεις του Πετσόπουλου ο Dikmen αναγκάστηκε να αποστείλει στην Κύπρο στις 30 Νοεμβρίου 1984 τέσσερα τεμάχια ψηφιδωτών εκ των οποίων μόνο εκείνα με τον Άγιο Βαρθολομαίο και τον Ευαγγελιστή Λουκά αποδείχθηκαν γνήσια. Τα ψηφιδωτά μετά τη συντήρησή τους μεταφέρθηκαν προς έκθεση στο Βυζαντινό Μουσείο.